Pages

Friday, 10 June 2016

સાદો વર્તમાનકાળ


સાદો વર્તમાન કાળ

     ક્રીયાપદ વગર વાક્ય બનતું નથી.આપણે રોજ સેંકડો ક્રીયાઓ કરીએ છીએ. નીચે કેટલાક અગત્યનાં ક્રીયાપદો આપ્યા છે તે યાદ કરો.
     અંગ્રેજીમાં માત્ર મુળ ક્રીયાપદ હોય ત્યારે તેની આગળ to ( ટુ ) આવે છે. વાક્યમાં એ ક્રીયાપદ વપરાય છે ત્યારે to નિકળી જાય છે.

ખાવું ( to ) eat ( ઇટ ) ,        પીવું  ( to ) drink ( ડ્રીંક )
સૂવુ  ( to ) sleep ( સ્લીપ ), જાગવુ ( to) rise ( રાઇઝ )
                                             ઉઠવુ
વાંચવું ( to ) read ( રીડ ), ચાલવું ( to ) walk ( વોક )
દોડવું ( to ) run ( રન ),   બેસવું ( to ) sit ( સિટ )
ગાવું ( to ) sing ( સિંગ ), રડવુ  ( to ) cry ( ક્રાય )
હસવું ( to ) laugh ( લાફ ), રાંધવુ ( to ) cook ( કૂક )
કપડા પહેરવા (to) dress (ડ્રેસ),રમવું (to) play (પ્લે)
કૂદવુ ( to ) jump ( જંપ ), લખવું ( to  ) write ( રાઈટ )
ઊભારહેવું(to)stand(સ્ટૅન્ડ),વાળવુ(to)sweep(સ્વીપ)
ચૂંટવુ (to) pluck ( પ્લક ), નાચવુ (to) dance ( ડેન્સ)
જોવું ( to ) see ( સી ) , સાંભળવુ ( to ) hear ( હીયર )
સુંઘવુ ( to ) smell ( સ્મેલ ), આવવું ( to ) come (કમ)
જવું ( to ) go ( ગો )

ક્રીયાપદના કાળ

     ક્રીયાનો સમય કાળ કહેવાય છે. " ક્રીયા " થઈ ગઈ હોય છે , થાય છે કે થવાની હોય છે. અંગ્રેજીમાં Tense    ( ટેન્સ ) કહે છે.
     આમ ક્રીયાપદના સાદા કાળ ત્રળ છે : -
( 1 ) વર્તમાન કાળ - Present Tense :- અત્યારે થતી ક્રીયા.
( 2 ) ભૂતકાળ - Past Tense : - ભૂતકાળમાં થઈ ગયેલી ક્રીયા.
( 3 ) ભવિષ્ય કાળ  - Future Tense : - હવે પછી થવાની ક્રીયા.

     નીચે Run ( રન ) દોડવું ક્રીયાપદના સાદા વર્તમાનનાં રૂપો આપ્યા છે. તે મુજબ કોઈ પણ ક્રીયાપદનાં રૂપો થાય

     એકવચનને અંગ્રેજીમાં Singular ( સિંગ્યુલર  ) કહે છે. બહુવચનને અંગ્રેજીમાં Plural ( પ્લુરલ ) કહે છે.

વર્તમાન કાળ ( to run - દોડવું )

એકવચન - Singular

પ્ર. પુરુષ : - I run : - હું દોડુ છું.
બી. પુરુષ : - You run :- તું  દોડે છે.
ત્રી. પુરુષ : - He runs :- તે ( પુરૂષ ) દોડે છે.
                    She runs :- તે ( સ્ત્રી ) દોડે છે.
                    It runs : - તે ( નાન્યતર ) દોડે છે.

બહુવચન - Plural

પ્ર. પુરુષ :- We run : - અમે દોડીએ છીએ.
બી. પુરુષ : - You run : - તમે દોડો છો.
ત્રી. પુરુષ : - They run : - તેઓ દોડે છે.
( પુરૂષ , સ્ત્રી , નાન્યતર )

ધ્યાનમાં રાખો : -

     અંગ્રેજીમાં સાદો વર્તમાન કાળ વાપરતી વખતે વાક્યમાં I , We , You , They અને બહુવચનના કર્તાઓ પછી મૂળ ક્રીયાપદ ફેરફાર વગર વપરાય છે. પરંતુ He , She , It અને A boy , Ram વગેરે ત્રીજા પુરૂષ એકવચનના કર્તાઓ પછી સાદો વર્તમાનકાળ વાપરતી વખતે મૂળ ક્રીયાપદને " S " અથવા " es " પ્રત્યય લગાવવો જ પડે છે.
     હવે ક્રીયાપદને " s " ને બદલે " es " પ્રત્યય ક્યારે લાગે છે તે માટે નીચેના વાક્યો તપાસો : -

( 1 ) She misses the train every day.
        તે રોજ ગાડી ચૂકી જાય છે.
( 2 ) My sister washes clothes daily.
        મારી બહેન રોજ કપડા ધૂએ છે.
( 3 ) Mr Ram teaches English well.
        શ્રી રામ અંગ્રેજી સારું શીખવે છે.
( 4 ) She mixes milk and tea.
        તે દૂધ અને ચા ભેળવે છે.
( 5 ) Ramu goes to school at ten o'clock.
        રામુ દશ વાગ્યે નિશાળે જાય છે.
     ઉપરના વાક્યો તપાસવાથી જણાશે કે જો ક્રીયાપદના મૂળ રૂપને છેડે ss , sh, ch , x કે o હોય તો ત્રીજા પુરૂષ એકવચનમાં ક્રીયાપદને " s " ને બદલે " es " પ્રત્યય લાગે છે.
     જો ક્રીયાપદના મૂળ રૂપને છેડે Y હોય અને Y ની પૂર્વે વ્યંજન હોય તો Y નો I થાય છે અને પછી " es "પ્રત્યય લાગે છે. પરંતુ જો Y ની પૂર્વે સ્વર હોય તો કોઈ પણ ફેરફાર વિના માત્ર " S "પ્રત્યય લાગે છે.
     હવે સાદો વર્તમાનકાળ ક્યારે વપરાય છે તે માટે નીચેના વાક્યો તપાસો : -

( 1 ) My mother gets up early in the morning.
        મારી બા સવારે વહેલી ઊઠે છે.
( 2 ) I Come to school on a bicycle.
        હું સાયકલ પર નિશાળે આવું છું.
( 3 ) The sun rises in the east.
        સૂર્ય પૂર્વમાં ઉગે છે.
( 4 ) The moon shines in the sky at night.
        ચંદ્ર આકાશમાં રાત્રે પ્રકાશે છે.

     ઉપરના વાક્યો તપાસવાથી જણાશે કે નિયમિત રીતે અથવા રોજિંદી ટેવરૂપે બનતી ક્રીયાઓ દર્શાવવા ( જુઓ પહેલા બે વાક્યો ) અને કુદરતના નિયમ પ્રમાણે બન્યા કરતી ક્રીયાઓ દર્શાવવા ( જુઓ છેલ્લા બે વાક્યો ) સાદો વર્તમાનકાળ વપરાય છે.

ધ્યાનમાં રાખો : -


( 1 ) વહેવારમાં Thou - તું નો ઉપયોગ થતો નથી. " તું " ને બદલે " તમે - you " વપરાય છે.
( 2 ) હરહંમેશ બનતી ક્રીયા દર્શાવવા માટે સાદો વર્તમાનકાળ વપરાય છે , પણ બોલતી વખતે અમુક ક્રીયા ચાલુ છે એવો અર્થ દર્શાવવા ચાલુ વર્તમાનકાળ વપરાય છે.
( 3 ) ત્રીજો પુરૂષ એકવચનમાં ક્રીયાપદને " s " લાગે છે તે બરાબર યાદ રાખો.
( 4 ) જો ક્રીયાપદને s ,ss , sh ,ch , x , કે o આવે તો " s " ને બદલે " es " લાગે છે. જેમકે : - go - goes , wash - washes.
( 5 ) જો ક્રીયાપદને y હોય અને y ની પહેલા એક જ વ્યંજન હોય તો y નો i કરીને પછી es લગાડવો જેમકે :- try - tries.
( 6 ) સાદા વર્તમાનકાળમાં ક્રીયાપદની પૂર્વે am , is , કે are મુકાય નહી ; જેમકે : - હું દૂધ પીઊ છું. I drink milk. ( " I am drink milk." થાય નહી.)

મનૉયત્ન

( 1 ) છોકરો રમે છે.
      A boy plays.
( 2 ) છોકરો ક્રીકેટ રમે છે.
      A boy plays cricket.
( 3 ) છોકરો સાંજે ક્રીકેટ રમે છે.
       A boy plays cricket in the evening.
( 4 ) ગાય દૂધ આપે છે.
       The cow gives milk.
( 5 ) ગાય મીઠું દૂધ આપે છે.
       The cow gives sweet milk.
( 6 ) બિલાડી પકડે છે.
       The cat catches.
( 7 ) બિલાડી ઊંદર પકડે છે.
       The cat catches a rat.
( 8 ) બિલાડી ભૂરો ઊંદર પકડે છે.
       The cat catches a brown rat.
( 9 ) તે ( સ્ત્રી ) ધૂએ છે.
       She washes.
( 10 ) તે કપડા ધૂએ છે.
          She washes clothes.
( 11 ) તે સફેદ કપડા ધૂએ છે.
         She washes white clothes.
( 12 ) તે ચાલે છે.
         He walks.
( 13 ) તે પાંચ કીલોમીટર ચાલે છે.
         He walks five kilometers.
( 14 ) તે સવારે બે કીલોમીટર ચાલે છે.
         He walks two kilometers in the morning.

   



Thursday, 9 June 2016

અંગ્રેજી વાક્ય - રચના


અંગ્રેજી વાક્ય - રચના

  અંગ્રેજી વાક્યની રચના કેમ થાય એ જાણવું જરૂરી છે.
  અંગ્રેજી અને ગુજરતી વાક્યરચનામાં ફેર છે. વાક્યરચના  શીખતાં પહેલા નીચેના થોડાક સર્વનામો યાદ રાખો.
  સર્વનામ એટલે નામને બદલે વપરાતો શબ્દ.
  દરેક વ્યક્તિ પોતાને માટે ' હું ' શબ્દ વાપરે  છે.એક કરતા વધારે વ્યક્તિ પોતાને માટે ' અમે ' શબ્દ વાપરે છે. બીજાને માટે ' તુ ' કે ' તમે ' વાપરે છે અને કોઈ ત્રીજી વ્યક્તિ માટે ' તે ' અને વ્યક્તિઓ માટે ' તેઓ ' વાપરે છે. આ શબ્દોના અંગ્રેજી પર્યાયો નીચે મુજબ છે.

હું  I  ( આઇ )     અમે  We  ( વી )

તું You ( યુ )     તમે You  ( યુ )

તે ( પુરૂષ ) He ( હી )   તેઓ  They  ( ધે )

    ( સ્ત્રી ) She ( શી )        "

 ( નિર્જીવ વસ્તુ માટે ) It ( ઇટ )     "

  ગુજરાતીમાં કોઈ પુરૂષ હોય , સ્ત્રી કે છોકરી હોય કે છોકરૂ - પશુપંખી - કે કોઈ નિર્જીવ વસ્તુ હોય પણ તેને માટે આપણે ' તે ' સર્વનામ વાપરીએ છીએ. પરંતુ અંગ્રેજીમાં એવું નથી અંગ્રેજીમાં પુરૂષ કે નરજાતિ માટે ' He ' સ્ત્રી કે નારીજાતી માટે 'She ' અને નાન્યતર જાતિ માટે ' It ' સર્વનામ વપરાય છે તે ખાસ ધ્યાનમાં રાખવું.જેમકે :-

( 1 ) This is Ramesh.
        આ રમેશ છે.
        He goes to School.
        તે નિશાળે જાય છે.

( 2 ) This is Saroj.
        આ સરોજ છે.
        She goes to School.
        તે નિશાળે જાય છે.

( 3 ) This is a bat.
        આ એક બેટ છે.
        It is my bat.
        તે મારૂં બેટ છે.

સાથે - સાથે આ સર્વનામોનાં નીચેના રૂપો પણ યાદ કરો:

( 1 ) મારૂં  My  ( માય )     -     અમારું  Our  ( અવર )

( 2 ) તારું  Thy ( ધાય )    -     તમારું  Your  ( યોર )

( 3 ) તેનું  ( પુરૂષ ) His ( હીઝ ) - તેઓનું  Their ( ધેર )
               ( સ્ત્રી ) Her ( હર )  -         "
         ( નાન્યતર ) Its   ( ઇટ્સ )  -     "

( 4 ) મને Me ( મી )   -       અમને   Us  ( અસ )

( 5 )  તને  Thee ( ધી )  -   તમને  You  ( યુ )

( 6 ) તેને ( પુરુષ ) Him ( હીમ ) - તેમને Them ( ધેમ )

            ( સ્ત્રી ) Her     -                        "

( નાન્યતર )  It            -                        "

     કોઈ પણ ભાષામાં ' ક્રીયાપદ ' વિના વાક્ય બને નહી વાક્યમાં કોઈ ને કોઈ ક્રીયા થતી હોય છે ક્રીયાપદને અંગ્રેજીમાં Verb ( વર્બ ) કહે છે. વાક્યમાં મુખ્ય પદ ક્રીયાપદ છે.
     ક્રીયા થતી હોય એટલે ક્રીયાનો કરનાર પણ જોઇએ જ. ક્રીયાનો કરનાર "કર્તા " કહેવાય છે.અંગ્રેજીમાં કર્તાને Subject ( સબ્જેક્ટ ) કહે છે , આ કર્તા હાજર હોય છે કે અધ્યાહાર એટલે સમજી લેવાનો હોય છે.
     વાક્યમાં ક્રીયા જેના પર થતી હોય છે તે " કર્મ " કહેવાય છે.કર્મને અંગ્રેજીમાં Object ( ઓબજેક્ટ ) કહે છે. કોઈવાર વાક્યમાં કર્મ હોતું નથી . કોઈવાર બે કર્મ પણ હોય છે.
     ગુજરાતીમાં વાક્યમાં પહેલા " કર્તા ", પછી " કર્મ " અને પછી " ક્રીયાપદ " એમ વાક્ય રચના કરાય છે. જેમકે,

    રમેશ         ચોપડી         વાંચે છે.
(1) ( કર્તા )  (2) ( કર્મ ) (3) ( ક્રીયાપદ )

     પણ અંગ્રેજીમાં પહેલા " કર્તા " પછી " ક્રીયાપદ " અને પછી " કર્મ " એમ વાક્ય રચના કરવી પડે. જેમકે ,

 Ramesh          reads       a book
    રમેશ                રીડઝ        એ બૂક
(1) ( કર્તા ) (2) ( ક્રીયાપદ ) (3) ( કર્મ )
( રમેશ ચોપડી વાંચે છે. )

     નોંધ :- ક્રીયાપદને " કોણ " પૂછવાથી કર્તા મળી આવે છે . જેમકે , ક્રીયાપદ " વાંચે છે " ને આપણે પુછીએ :-

કોણ વાંચે છે ?  જવાબ : - રમેશ ( કર્તા )
      ક્રીયાપદને " શુ " પૂછવાથી કર્મ મળી આવે છે જેમકે , ક્રીયાપદને " વાંચે છે " ને આપણે પુછીએ  : -

શુ વાંચે છે ?  જવાબ : - ચોપડી ( કર્મ )

નીચેના થોડાક નમૂનાનાં વાક્યો બરાબર તપાસો : -

( 1 ) હું    રમું છું    ક્રીકેટ.
        I     play   cricket.
       આઇ   પ્લે      ક્રીકેટ
       હું   ક્રીકેટ  રમું    છું.

( 2 )    ગાય       ખાય છે   ઘાસ
       The cow    eats   grass.
         ધી કાઉ      ઇટ્સ    ગ્રાસ
          ગાય    ઘાસ  ખાય  છે.

( 3 )    સુરેશ     ગાય છે  ગીત.
       Shuresh  sings  song.
          સુરેશ       સિંગ્સ   સોંગ
          સુરેશ    ગીત   ગાય  છે.

( 4 ) બાળક     પીએ છે    દૂધ.
       A baby   drinks   milk.
      એ બેબી     ડ્રીંકસ    મિલ્ક.
      બાળક   દૂધ   પીએ  છે.

( 5 ) મને  ગમે છે   આ    રમકડું.
         I       like    this     toy.
       આઇ  લાઇક  ધીસ   ટોય.
       મને  આ  રમકડું   ગમે  છે.

યાદ રાખો : -

This ( ધીસ ) આ ( એકવચન ),
These ( ધીઝ ) આ ( બહુવચન ),
That ( ધેટ ) તે , પેલું ( એકવચન ),
Those ( ધોઝ ) તે , પેલા ( બહુવચન ),